Sarcopene Obesitas

Wat is het? Hoe kun je het stoppen, verminderen of voorkomen?

Wat is sarcopene obesitas?

De combinatie van spierverlies en obesitas, wordt sarcopene obesitas genoemd. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen en beperkingen.
Naar mate je ouder wordt kan je last krijgen van beperkingen en aandoeningen. Denk hierbij aan moeite met de trap oplopen, beperkingen te ondervinden tijdens een – korte – wandeling. Een combinatie van veel vet (obesitas) en weinig spier (sarcopenie) kan bijdrage aan deze beperkingen. Onderstaande leggen we uit van sarcopene obesitas precies is, waarom het zo belangrijk is er iets tegen te doen, én wat er je er tegen kan doen.

Twee aandoeningen: te veel vet, te weinig spier

Mensen met sarcopene obesitas hebben een combinatie van twee medische aandoeningen: obesitas én sarcopenie.

Obesitas
Bij obesitas is er sprake van een te hoog gewicht en te veel vet dat opgeslagen is in het lichaam. Dit kan gebeuren als iemand meer eet dan hij of zij verbrandt. Obesitas kan leiden tot verschillende gezondheidsproblemen, zoals hartziekten, diabetes en gewrichtsproblemen.

Sarcopenie
De tweede aandoening is sarcopenie. Dat betekent dat de skeletspieren verzwakt zijn. Dit ontstaat door te weinig bewegen al dan niet gepaard met een te lage eiwitinname. De spiermassa neemt dan af en de spierkracht wordt minder. Hierdoor gaat bewegen steeds lastiger en dagelijkse dingen zoals traplopen, het dragen van de boodschappen en opstaan uit een stoel gaan steeds moelijker. Ook is er een grote kans op vallen en botbreuken.

Negatieve spiraal

Obesitas en sarcopenie versterken elkaar negatief. Hierdoor ontstaat een negatieve spiraal.

Door weinig spier (sarcopenie) neemt vetmassa (obesitas) toe
Door sarcopenie neemt de kans op obesitas toe. Dat zit zo: hoe meer spiermassa er is hoe meer energie er nodig is voor de spieren, ook in rust. Als er verminderde spiermassa is (door sarcopenie) is er minder energie nodig voor de spieren. De energie die dan over blijft wordt opgeslagen als lichaamsvet (obesitas neemt toe). Daarnaast geldt: bewegen wordt zwaarder als er minder spieren zijn. Hierdoor gaan mensen vaak (nog) minder bewegen. Minder bewegen zorgt voor minder energieverbruik waardoor er meer vet ontstaat (obesitas neemt toe).

Door veel vet (obesitas) neemt spiermassa af (sarcopenie)
Andersom, door obesitas neemt de kans op sarcopenie toe. Dat komt hierdoor: Door meer lichaamsvet (obesitas) wordt bewegen lastiger en vermoeiender. Hierdoor gaan mensen minder bewegen. Het gevolg is dat de spiermassa afneemt (sarcopenie neemt toe). Daarnaast zijn er een heleboel (ingewikkelde) processen in het lichaam. Waardoor uiteindelijk een hoge vetmassa de kwaliteit van de spier en de spiermassa doet afnemen.

Toename chronische klachten en lichamelijke beperkingen

Door de negatieve spiraal van de combinatie van obesitas en sarcopenie nemen de chronische klachten en de fysieke beperkingen steeds meer toe. Dat wil natuurlijk niemand. Gelukkig is er ook goed nieuws.

Goed nieuws: sarcopene obesitas stoppen, verminderen of voorkomen

Sarcopene obesitas kan gestopt, verminderd of voorkomen worden. De oplossing is méér spiermassa kweken en vetmassa verbranden. Dit kun jij alleen zelf doen! De oplossing is voldoende bewegen, bot- en spierversterkende oefeningen doen en goed eten. Het is nooit te laat om hiermee te beginnen.

Sarcopene obesitas is te stoppen, te verminderen of te voorkomen door een combinatie van leefstijl.

1. Gezond en niet te veel eten. Eet net iets minder energie (kcal) dan je lichaam nodig heeft. Als je minder energie (kcal) binnen krijgt gaat je lichaam vanzelf vet verbranden. Dit leidt tot een afname in het gewicht. Het is belangrijk niet te weinig kcal te eten. Als je te weinig energie (kcal) binnen krijgt verbrandt je lichaam niet alleen vet maar ook spier. En om sarcopene obesitas aan te pakken of te voorkomen is het belangrijk de spiermassa te behouden.
2. Voldoende eiwitten. Je lichaam heeft elke dag eiwitten nodig. Je spieren zijn opgebouwd uit eiwitten. Als je onvoldoende eiwitten eet, zal je lichaam spieren afbreken om aan eiwitten te komen. Als je spieren wilt behouden of extra wilt bouwen zijn voldoende eiwitten essentieel.
3. Voldoende beweging. Veel bewegen is belangrijk om twee redenen. Ten eerste, door beweging verbrand je veel energie, waardoor vetmassa wordt verbrandt. Ten tweede, door te bewegen maak je spiermassa aan. Zoek beweging in dagelijkse dingen! Bijvoorbeeld door vaker te wandelen, te fietsen of de trap te namen. Of zoek een sport die bij jou past. Door een sport te kiezen waar je zelf blij van wordt is het makkelijker deze vol te houden.
4. Specifieke oefeningen die je spieren versterken. Naast voldoende dagelijkse beweging is een specifieke vorm van beweging bij sarcopene obesitas van groot belang: kracht training. Met krachttraining werk je het meest efficiënt aan het verhogen van of het behouden van de spiermassa. Krachttraining kan natuurlijk in een sportschool, maar dit hoeft zeker niet! Ook thuis kan je prima krachttraining doen, zonder dat hier specifieke sportschool gewichten aan ten pas komen. Wij hebben veel voorbeeld filmpjes met oefeningen. Deze oefeningen zijn op verschillende niveaus.

Je kan dus zelf heel veel doen om sarcopene obesitas te voorkomen of te stoppen! Wil je meer hulp bij de aanpak van sarcopene obesitas? Vraag dan gerust hulp aan een fysiotherapeut, diëtist of bij je huisarts!

Pensioen? Een mooi moment om te investeren in een goede leefstijl!

Pensionering is een grote levensverandering. Je baan heeft het grootste deel van je leven een belangrijke rol gespeeld en plotseling verdwijnt die. Deze verandering is voor ieder persoon anders. Misschien vind jij je pensioen alleen maar fantastisch en vul je je dagen gemakkelijk met sociale activiteiten en vrijwilligerswerk. Of misschien ben je wat meer zoekende naar een invulling van de dagen en mis je de structuur en je collega’s.

Binnen het SO-NUTS project proberen we je te helpen met nieuwe leefstijlgewoontes in deze nieuwe fase van je leven. Je pensioen biedt ruimte om meer aandacht te geven aan jezelf! Het biedt ruimte om meer tijd te besteden aan activiteiten die je energie geven. Een gezonde leefstijl kan hier een belangrijk doel zijn. Zo kan vaker een (lange) wandeling maken, fietstochten plannen, midden op de dag gaan zwemmen, een kookcursus volgen of met meer aandacht boodschappen doen, koken en eten. Een gezondere leefstijl kan je niet alleen helpen bij het stoppen of voorkomen van sarcopene obesitas maar levert tal van andere voordelen. Zoals bijvoorbeeld het krijgen van meer energie, jezelf fitter en sterker voelen en het voorkomen van ziektes en aandoeningen.